จากสื่อต่างประเทศ ได้รายงานว่า ดร.คริส แวน ทูลเลเคน (Dr. Chris van Tulleken) แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อและผู้ดำเนินรายการสารคดีวิทยาศาสตร์จากช่อง BBC ประเทศอังกฤษ ได้ออกมาให้สัมภาษณ์ผ่านรายการพอดแคสต์ชื่อดัง “Diary of a CEO” โดยเผยว่า “อาหารแปรรูปสูง” ได้กลายเป็นหนึ่งในต้นตอหลักของโรคเรื้อรังและการเสียชีวิตก่อนวัยทั่วโลก

จากข้อมูลในหนังสือเล่มล่าสุดอย่าง “Ultra-Processed People” ดร.คริส ระบุว่า อาหารเหล่านี้ไม่ได้เป็นแค่สาเหตุหลักของโรคอ้วนและเบาหวาน แต่ยังเชื่อมโยงกับปัญหาสุขภาพจิต โรคหัวใจ และการเสียชีวิตก่อนวัยอย่างชัดเจน

อาหารแปรรูปขั้นสูงไม่ใช่แค่ส่งผลต่อสุขภาพมนุษย์เท่านั้น แต่มันยังทำลายสิ่งแวดล้อม เป็นตัวการหลักที่ทำให้ความหลากหลายทางชีวภาพลดลง ก่อมลพิษพลาสติก และปล่อยก๊าซคาร์บอนในปริมาณมากอีกด้วย” เขากล่าว

หลักฐานชัดเจนจากงานวิจัย โดยงานวิจัยหลายชิ้นในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ชี้ว่า การบริโภคอาหารแปรรูปขั้นสูงในปริมาณมาก มีความเกี่ยวข้องกับโรคร้ายแรงหลายชนิด เช่น โรคหัวใจ เบาหวานชนิดที่ 2 และโรคอ้วน

หนึ่งในผลการศึกษายืนยันว่า “ไม่เคยมีงานวิจัยใดพบว่าอาหารแปรรูปสูงส่งผลดีต่อสุขภาพ แต่กลับพบความเชื่อมโยงกับโรคเรื้อรังและภาวะสุขภาพจิตเสื่อมถอย” นอกจากนี้ยังพบว่า อาหารประเภทนี้มีคุณสมบัติที่ “ทำให้เสพติดได้” ไม่ต่างจากสารเสพติดชนิดอื่นๆ เช่น บุหรี่ เหล้า หรือการพนัน

ดร.คริส ยังอธิบายถึงวิกฤตที่กำลังเกิดขึ้นในละตินอเมริกา เมื่อประเทศอย่างเม็กซิโก โคลอมเบีย และบราซิล กำลังเผชิญวิกฤตโรคอ้วนและเบาหวานอย่างรวดเร็วในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา หลังจากวิถีการกินแบบอเมริกัน (Western diet) ซึ่งเน้นอาหารแปรรูปได้แพร่กระจายเข้าไป

อาหารแปรรูปสูง คืออะไร?

อาหารแปรรูปสูง (Ultra-processed Foods: UPF) หมายถึงอาหารที่ผ่านการปรุงแต่งในระดับอุตสาหกรรม มีส่วนผสมของสารเคมีหรือวัตถุดิบที่แทบไม่พบในครัวทั่วไป เช่น ผงปรุงรส สารให้ความหวานเทียม สีสังเคราะห์ หรือสารกันเสีย ตัวอย่างเช่น ขนมขบเคี้ยวแบบซอง, น้ำอัดลม, ไส้กรอกแช่แข็ง, ขนมปังสำเร็จรูปจากโรงงาน, อาหารกล่องที่อุ่นไมโครเวฟพร้อมทาน

ดร.คริส แนะนำทางเลือกเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น โดยบอกว่าเราไม่จำเป็นต้องเลิกกินทุกอย่าง แต่การลดอาหารแปรรูปและหันมากินอาหารสด เช่น ผลไม้ ผัก ถั่ว เมล็ดธัญพืช และอาหารที่ปรุงจากวัตถุดิบธรรมชาติ จะช่วยให้สุขภาพดีขึ้นในระยะยาว

ทั้งนี้ ภายใต้ตอนพอดแคสต์ดังกล่าว มีแรงบันดาลใจจากผู้ฟังคนหนึ่ง ที่ได้แบ่งปันว่า หลังจากฟังคำแนะนำจาก ดร.คริส เมื่อเดือนมิถุนายน 2023 เขาตัดสินใจลดการกินอาหารแปรรูปลงอย่างมาก และหันมาเน้นอาหารสดและปรุงเอง “ในเวลาแค่ 5 เดือน ผมลดน้ำหนักได้จาก 112 กิโลกรัม เหลือเพียง 99.9 กิโลกรัม โดยไม่ต้องออกกำลังกายหนัก แค่เปลี่ยนสิ่งที่กินและเดินวันละหนึ่งชั่วโมง”